Dzieci muszą się bawić

Dbając o wszechstronny rozwój dziecka często zapominamy, że przedszkolaki uczą się głównie przez zabawę. Może być to zabawa kierowana przez osobę dorosłą, ale doskonałą okazją do nauki jest również niedoceniana zabawa swobodna, kiedy dzieci same wybierają w co oraz jak się bawić, a dorosły pełni tylko rolę obserwatora i czuwa nad ich bezpieczeństwem oraz służy radą w razie pojawiających się pytań.

Dlaczego nauczycielki w przedszkolu czasem nie organizują podopiecznym zabaw lecz siedzą z boku? Dlaczego wybierając się z dzieckiem na plac zabaw warto nie ingerować w czynności wykonywane przez malucha?
Czego uczy się dziecko w czasie zabawy swobodnej?
Mała Ania zaczyna bawić się klockami, chce zbudować dom. Dołącza do niej Marysia, ale proponuje budowę zamku. Dziewczynki muszą zdecydować co zbudują oraz ustalić w jaki sposób.

Maluchy decydując samodzielnie o sposobie w jaki będą się bawić nabywają umiejętność organizowania sobie czasu wolnego i kierowania swoim zachowaniem, rozwijają też kreatywność. Przebywając z innymi dziećmi najmłodsi muszą przestrzegać reguł oraz współpracować. Poprzez doświadczanie różnorodnych sytuacji bez ingerencji osoby dorosłej rozwija się myślenie przyczynowo-skutkowe.

Zabawy tematyczne
Ważną rolę w rozwoju dziecka odgrywają zabawy tematyczne czyli takie, w których dzieci odtwarzają sytuacje analogiczne do tych z życia codziennego. W tym czasie ćwiczą nowe czynności, a także oswajają się z trudnymi sytuacjami, z którymi trzeba zmierzyć się poza czasem zabawy. Typowym przykładem zabawy tematycznej jest zabawa w dom lub sklep. Dzieci przyjmują określone role, wykonują czynności podpatrzone u dorosłych. Zabawa w dom może się wydawać szczególnie atrakcyjna kiedy dziecko stara się przyzwyczaić do tego, że niedawno zostało starszą siostrą lub bratem. Najmłodsi uczą się poprzez naśladowanie – można zauważyć tę regułę przyglądając się zabawom, w których przedszkolaki naśladują swoich rodziców i opiekunów – bawią się w prowadzenie firmy, w gotowanie czy w „bycie nauczycielką”.

Rola dorosłego
Wszyscy wiemy, że poświęcanie czasu dziecku jest niezwykle istotne. Wspólne zabawy z rodzicami czy opiekunami to inwestycja w prawidłowy rozwój malucha. Pamiętajmy jednak, że tak samo ważne jest pozostawienie mu odrobiny swobody. Dorosły w czasie swobodnej zabawy powinien czuwać nad bezpieczeństwem dziecka i służyć radą. Jednak to dzieciom należy pozostawić decyzję czy stworzona właśnie w podwórkowej piaskownicy budowla będzie tortem, samochodem czy domem. Nie zapominajmy też o cennej nauce poprzez naśladowanie. Jeśli mamy wystarczająco podzielną uwagę a dziecko znajduje się w bezpiecznym otoczeniu spróbujmy zająć się jakąś pracą własną. Maluchy bacznie nas obserwują i wyciągają wnioski, uczą się w ten sposób samodzielności i pozbywają egoizmu, są też ciekawe co robimy i zapewne będą chciały też tego spróbować (np. czytania, szycia itp.) Spróbujmy zatem znaleźć równowagę między organizowaniem czasu dzieciom a stwarzaniem im okazji do samodzielnej, twórczej zabawy.

 

Agata Szubińska
Bam Bam Studio